Postać
Stanisław Swianiewicz 1899-1997

Stanisław Swianiewicz [Świaniewicz] (1899-1997), ekonomista, badacz gospodarki państw totalitarnych i historyk idei. Urodził się w 1899 r. w Dyneburgu [Dźwińsku]. Studiował na Wydziale Prawa i Nauk Społecznych Uniwersytetu Moskiewskiego, a następnie na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Doktorat uzyskał pod kierunkiem Władysława Zawadzkiego. W 1927 r. ogłosił studium pt. Psychiczne podłoże produkcji w ujęciu Jerzego Morela. Habilitował się w USB w 1930 r. na podstawie rozprawy pt. Lenin jako ekonomista, gdzie rozpatrywał wpływ tradycji narodnickiej na leninowskie pojmowanie marksizmu. W latach 1930-1939 wykładał w Instytucie Naukowo-Badawczym Europy Wschodniej w Wilnie i kierował Sekcją Ekonomiczną tego ośrodka. Był także wykładowcą w Szkole Nauk Politycznych przy USB, a od 1938 r. profesorem nadzwyczajnym ekonomii politycznej na Wydziale Prawa i Nauk Społecznych USB jako kierownik katedry po Zawadzkim. W 1938 r. opublikował książkę Polityka gospodarcza Niemiec Hitlerowskich, w której badał zastosowanie teorii J. M. Keynesa w kształtowaniu koniunktury i inwestycji zbrojeniowych w ekonomice III Rzeszy. Był w latach 1939-1941 więźniem obozów oficerów polskich w Kozielsku (wyłączony z transportu jeńców do Katynia w ostatniej chwili) i w Griazowcu. Po opuszczeniu sowieckiej Rosji pracował w Ministerstwie Informacji i Dokumentacji. Po II wojnie światowej wykładał na Uniwersytecie w Halifax. Zajmował się zagadnieniem wykorzystania pracy przymusowej w gospodarce państw totalitarnych i cywilizacyjnie zapóźnionych. Opublikował w tym czasie podstawową pracę pt. Forced Labour and Economic Development. An Enquiry into the Experience of Soviet Industrialization (1965). Wydał też wspomnienia pt. W cieniu Katynia (1976). Zmarł w 22 maja1997 r. w Londynie.