Postać
Wiktor Sukiennicki 1901-1983

Prawnik, sowietolog, teoretyk prawa, historyk. Urodził się 25 lipca 1901 r. w Aleksocie na Kowieńszczyźnie. Ukończył szkołę średnią w Rybińsku (Rosja), gdzie należał do harcerstwa, a następnie wstąpił do POW w Kownie, brał udział w wojnie 1920 r. służąc w wojsku polskim. W latach 1919-24 odbywał studia prawnicze na restytuowanym Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. W Polsce obronił doktorat, poświęcony polityce kolonizacyjnej w zaborze pruskim po 1886 r., zaś na Uniwersytecie Paryskim, w 1925 r., z zakresu prawa międzynarodowego, zdobył doktorat na podstawie rozprawy traktującej o rozwoju teorii suwerenności państwa w Europie nowożytnej; odbył też studia uzupełniające w Wiedniu, Kolonii, Hadze i Rzymie. W latach 1929-1939 prowadził wykłady z teorii prawa na Uniwersytecie Stefana Batorego. Po utworzeniu w Wilnie Instytutu Naukowo-Badawczego Europy Wschodniej (1930) kierował jego Sekcją Prawniczną i wykładał w Szkole Nauk Politycznych przy USB. W 1934 r. odbył podróż naukowo-badawczą do ZSRS. Z zakresu sowietologii opublikował m.in. syntezę Ewolucja ustroju ZSRR (1917-1936) (w druku ukazał się tylko tom pierwszy z trzech projektowanych w 1937 r.) oraz dwa ważne artykuły problemowe: Konstytucja stalinowska a ustrój radziecki (1937) i Marksowsko-leninowska teoria prawa (1934); autor propozycji zmiany pojęcia „sowiecki” na „radziecki” w języku polskim. Po zajęciu Wilna przez ZSRS aresztowany i wywieziony do łagrów sowieckich w rejonie Krasnojarska na Syberii. Po układzie Sikorski-Majski został zwolniony i pełnił funkcję I sekretarza Ambasady RP w Kujbyszewie, a następnie pracował w Ośrodku Studiów Ministerstwa Informacji i Dokumentacji RP na Bliskim Wschodzie. W latach 1945-1947 kierował tzw. polskim Wydziałem Prawa przy Uniwersytecie Oksfordzkim. Od 1959 r. przebywał w Stanford (Kalifornia) pracując w Hoover Institution. Współpracował w Instytutem Literackim J. Giedroycia. Opublikował m.in. Kolektywizacja rolnictwa w ZSRR w okresie pierwszej pięciolatki. Studium prawno-polityczne („Wileński Przegląd Prawniczy”, r. VIII, 10, 1937), Ewolucja ustroju ZSRS 1917-1936 (1937), Pół wieku rewolucji rosyjskiej (1967), East-Central Europe during the First World War (2 tomy, 1988). Pod koniec życia większość sił poświęcił pisaniu nieukończonej pracy o latach I wojny światowej na ziemiach byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego i losach narodów Europy Środkowo-Wschodniej. Zmarł 10 kwietnia 1983 r. w Stanford (USA).