Postać
Stanisław Staszic 1755-1826

Urodził się przed 6 listopada 1755 r. w Pile. W 1778 r. otrzymał święcenia kapłańskie, choć z czasem zaprzestał posługi duszpasterskiej. Kształcił się we Francji i w Niemczech. W latach 1788-1791 był proboszczem w Turobinie. W czasie Sejmu Czteroletniego wspierał obóz reform – opublikował wówczas „Przestrogi dla Polski”, zawierające jego wizję naprawy politycznej i społecznej kraju. W swej działalności łączył doświadczenia różnych nauk – pisał m.in. rozprawy o geologii, badał Karpaty, zajmował się gospodarką. W 1808 r. został prezesem Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Prace reformatorskie na dużą skalę podjął zwłaszcza w Królestwie Kongresowym. Zasłużył się dla rozwoju oświaty i przemysłu: zainicjował rozbudowę Staropolskiego Okręgu Przemysłowego, współtworzył uniwersytet w Warszawie i Szkołę Akademiczno-Górniczą w Kielcach. W latach 1816-1824 był dyrektorem generalnym Wydziału Przemysłu i Kunsztów Królestwa Kongresowego. Zmarł 20 stycznia 1826 r. w Warszawie. Napisał m.in. Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego (1787), Przestrogi dla Polski (1790), Myśli o równowadze politycznej Europy (1815).